Kanser Hastalarında Acil Servis Başvuruları: Yatışı Öngören Faktörler ve Palyatif Bakım İhtiyaçları

Kanser Hastalarının Acil Servise Başvuru Paternleri: Yatış ve Mortaliteyi Öngören Faktörlerin Değerlendirildiği Retrospektif Kohort Çalışması

Özet

Amaç: Kanser hastaları, hastalıkları veya tedavileriyle ilişkili akut komplikasyonlar nedeniyle sıklıkla acil servislere başvurmaktadır. Başvuru paternlerinin ve olumsuz sonuçları öngören faktörlerin belirlenmesi, bakım kalitesini iyileştirmek ve acil başvurularını azaltmak için hedefe yönelik palyatif çözümlere rehberlik edebilir.

Gereç-Yöntem: Bu retrospektif kohort çalışması, üçüncü basamak bir hastanede Acil service başvuran aktif kanserli 753 hastayı kapsamaktadır. Demografik veriler, klinik başvurular, yatış oranları ve mortalite verileri incelenmiştir. Lojistik regresyon analizi ile yatış belirleyicileri saptanmış, başvuru sıklığına göre mortalite oranları değerlendirilmiştir.

Bulgular: Toplam 1609 başvuru incelenmiştir. En sık görülen kanser türleri gastrointestinal (%36,5) ve solunum sistemi kanserleri (%20,7) olup, en yaygın semptomlar karın ağrısı (%18,15) ve bulantı/kusma (%18,09) olarak belirlenmiştir. Başvuruların %34,6’sı yatış ile sonuçlanmış olup Anoreksi-kaşeksi (OR=3,84, p<.001), bilinç değişikliği (OR=3,14, p<.001), nefes darlığı (OR=2,15, p<.001), ateş (OR=1,86, p<.001) ve karın ağrısı (OR=1,61, p<.001) yatış için anlamlı prediktörlerdir. İki yıllık mortalite oranı %20,19 olup, en yüksek oran gastrik (%32,65), pankreatik (%25,0) ve akciğer (%24,8) kanserlerinde saptanmıştır. Beşten fazla başvurusu olan hastaların mortalitesi %25 saptanmıştır.

Sonuç: Kanser hastaları sıkça acil servise başvurmakta olup, anoreksi-kaşeksi, bilinç değişikliği, nefes darlığı, ateş ve karın ağrısı hastaneye yatış ve mortalite riskini artırmaktadır. Beş ve üzeri tekrar eden acil servis başvuruları, daha yüksek mortalite oranları ile ilişkilidir. Bu durum, palyatif bakımın iyileştirilmesi ve bu hassas popülasyonda acil servise bağımlılığı azaltmaya yönelik stratejilerin acilen gerekliliğini vurgulamaktadır.