Yoğun Bakımda Mekanik Ventilasyon Uygulanan Hastalarda Oksidatif Stres Parametreleri ile Prolidaz Enzim Düzeyi Değişiminin Araştırılması

Özet

Giriş ve Amaç: Mekanik ventilasyon tedavisi akciğerlerde oksidatif stresi artırabilir. Meydana gelen oksidatif stres, akciğerlerde ekstraselüler matriksin önemli komponenti olan kollajenin hasarına neden olabilir. Bu çalışmada, mekanik ventilasyon uygulanan hastalarda, serum ve bronkoalveolar lavajda total oksidatif ve antioksidatif durum belirlendi. Mekanik ventilasyonla ilgili olarak oluşan oksidatif hasarın, akciğer dokusunda bir kollajen hasarı yapıp yapmadığı, akciğerlerde bir kollajen hasarı varsa, kollajen hasarının göstergelerinden biri olan, prolidaz enzim düzeyinin nasıl etkilendiği araştırıldı.

Materyal ve Metot: Çalışmaya yoğun bakımda yatan, yaş aralığı 30–70 olan, primer akciğer patolojisi olmayan, ‘’serebrovasküler hastalık- iskemi ve serebrovasküler hastalık- kanamaya bağlı solunum yetmezliği’’ tanısı alıp, mekanik ventilasyon tedavisi gören 26 erişkin hasta dahil edildi. Hastalardan 1- 3- 5- 7. günlerde alınan kan ve bronkoalveolar lavaj örneklerinde, oksidatif stres seviyelerinin belirlenmesi için total oksidan seviye, antioksidan kapasitenin belirlenmesi için total antioksidan seviye ve prolidaz enzim aktivitesi çalışıldı. Total oksidan seviye/total antioksidan seviye oranı hesaplanarak, oksidatif stres indeksi bulundu.

Bulgular: Hastaların yoğun bakımda kalış süreleri ve mekanik ventilatöre bağlı kaldıkları süre uzadıkça serumda; total antioksidan seviyelerinin anlamlı olarak (p<0,001) düştüğü, total oksidan seviye ve oksidatif stres indeksinin anlamlı şekilde (p<0,01) arttığı, prolidaz seviyesin anlamlı olarak (p<0,001) arttığı görüldü. Bronkoalveolar lavajda; total antioksidan seviyelerinin anlamlı olarak (p<0,001) azaldığı, total oksidan seviye ve oksidatif stres indeksinin anlamlı olarak (p<0,001) arttığı, prolidaz seviyesin anlamlı olarak (p<0,001) azaldığı tespit edildi.

Sonuç; Yoğun bakım hastalarında mekanik ventilatör tedavisi süresine bağlı olarak, serum ve bronkoalveolar lavajda oksidatif stres artmakta ve buna bağlı olarak kollajen metabolizması da etkilenmektedir. Oksidatif stresin azaltılmasına yönelik tedaviler, mekanik ventilasyona bağlı komplikasyonların önlenmesinde ve mortalitenin azaltılmasında faydalı olacaktır. Çalışmamızın ileri klinik çalışmalarla desteklenmesi uygun olacaktır.